Nhằm mục tiêu giúp học sinh nắm vững kỹ năng và kiến thức tác phẩm nhàn Ngữ văn lớp 10, bài xích học tác giả - vật phẩm Nhàn trình bày tương đối đầy đủ nội dung, cha cục, tóm tắt, dàn ý phân tích, sơ đồ tư duy và bài xích văn so sánh tác phẩm.
Bạn đang xem: Ngữ văn 10 bài nhàn
A. Câu chữ tác phẩm Nhàn
Một mai, một quốc, một đề nghị câu,
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.
Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,
Người khôn, fan đến vùng lao xao.
Thu ăn uống măng trúc, đông ăn giá,
Xuân tắm hồ sen, hạ vệ sinh ao.
Rượu, đến cội cây, ta đã uống.
Nhìn xem no ấm tựa chiêm bao.
B. Tìm hiểu tác phẩm Nhàn
1. Tác giả
*Tiểu sử:
- Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 – 1585) quê sinh hoạt làng Trung Am, nay thuộc xóm Lí Học, huyện Vĩnh Bảo, ngoài thành phố Hải Phòng.
- Năm 1535, ông đỗ Trạng nguyên và làm cho quan bên dưới triều Mạc.
- Khi có tác dụng quan, ông dâng sớ gạch tội cùng xin chém đầu mười tám lộng thần tuy nhiên vua không nghe.
- Sau đó, ông cáo quan về quê, lập cửa hàng Trung Tân, dựng am Bạch Vân, mang hiệu Bạch Vân Cư Sĩ.
- Ông dạy học, học trò có tương đối nhiều người khét tiếng nên ông được đời tôn vinh là Tuyết Giang Phu Tử (Người thầy sông Tuyết).
- Nguyễn Bỉnh Khiêm là người dân có học vấn uyên thâm. Vua Mạc cũng giống như các chúa Trịnh, Nguyễn có việc hệ trọng đều hỏi chủ kiến ông cùng ông đều sở hữu cách méc bảo kín đáo, nhằm mục đích hạn chế chiến tranh, bị tiêu diệt chóc.
- mặc dù về ở ẩn, ông vẫn tham vấn mang lại triều Mạc. Ông được phong tước đoạt Trình Tuyết hầu, Trình Quốc công nên mang tên gọi là Trạng Trình.
*Sự nghiệp văn học
- sản phẩm chính:
+ Về thơ chữ Hán, ông có Bạch Vân am thi tập, theo ông cho thấy là có tầm khoảng một nghìn bài, nay sót lại khoảng 800 bài.
+ Về thơ chữ Nôm, ông gồm Bạch Vân quốc ngữ thi tập, bao gồm ông ghi rõ chế tác từ lúc trở về nghỉ ở quê nhà, tuy vậy không cho thấy có từng nào bài, hiện sót lại khoảng 180 bài.
+ Nhiều bài xích văn bia danh tiếng như Trung Tân tiệm bi ký, Thạch khánh ký, Tam giáo tượng bi minh...
⇒ sáng tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm phong phú, ông một nhà thơ lớn, không chỉ có của cố kỉnh kỉ XVI.
- item của ông có tác động sâu rộng, ảnh hưởng tác động tích cực vào đời sống tinh thần của dân chúng và đóng góp phần thúc đẩy sự phát triển của quá trình văn học dân tộc.
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ: phía bên trong tập Bạch Vân quốc ngữ thi tập, bài xích số 73.
b. Thể thơ: Thất ngôn tứ xuất xắc Đường luật.
c. Cách thức biểu đạt: Biểu cảm, từ bỏ sự.
d. Tư tưởng “Nhàn”
- đàng hoàng là gồm ít hoặc không tồn tại việc gì đề xuất làm, đề xuất lo nghĩ đến.
- Chữ rảnh rỗi trong ý niệm thời trung đại:
+ Nho giáo: “Nhàn” là 1 phương châm sống, một chuẩn tắc vào hành xử của lứa tuổi Nho sĩ. “Nhàn” đó là để duy trì tròn thanh danh, khí tiết của bản thân trong thời loạn lạc lạc.
+ Đạo giáo - Phật giáo: là 1 trạng thái đạt mang lại cảnh giới về tối cao, an tịnh, vô cùng thoát của “hư tâm”, “tâm phật”.
→ vào thơ trung đại Việt Nam: tứ tưởng “nhàn” được biểu lộ qua giải pháp xuất – xử; hành – tàng của lứa tuổi Nho sĩ trước thời cuộc, họ thường nhờ cất hộ gắm vào thiên nhiên tâm sự của bản thân về vắt sự.
→ vào thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nhàn là một trong nội dung lớn đồng thời là triết lí sống thịnh hành của lứa tuổi nho sĩ cố kỉ XVI.
e. Tía cục: 2 phần
- Phần 1 (Bốn câu đầu): cuộc sống đời thường hàng ngày trong phòng thơ.
- Phần 2 (Bốn câu sau): quan niệm sống cùng vẻ đẹp mắt nhân cách nhà thơ.
Xem thêm: Có Quan Niệm Cho Rằng Thanh Niên Học Sinh Thời Nay Phải Biết Nhuộm Tóc Hút Thuốc Lá Uống Rượu
f. Quý hiếm nội dung: xác định quan niệm sinh sống Nhàn hoà hợp với tự nhiên cùng giữ được cốt phương pháp thanh cao, thoát khỏi vòng danh lợi.